الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا و ناباروری مردان

الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا (OAT) یکی از علل ناباروری در مردان می باشد. در الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا سه پارامتر مختلف اسپرم به طور همزمان تحت تأثیر قرار می گیرد. این سه پارامتر شامل: تعداد، تحرک و مورفولوژی اسپرم می باشد. دلایل الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا(OAT) که باعث ناباروری مردان می شود ،متنوع است. اما در بیشتر موارد با نقص در روند اسپرماتوژنز (تولید اسپرم) یا اختلالات در سیستم تولید مثل مردان مانند واریکوسل یا عفونت های خاص مرتبط است.در نتیجه، دستیابی به یک بارداری طبیعی برای این مردان بطور قابل توجهی مشکل است و معمولا برای دستیابی به باروری، به درمان های کمک باروری مانند IVF نیاز دارند.

تعریف الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا

معنی اصطلاح الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا، در نتیجه ترکیب سه اختلال مختلف اسپرم است:

• الیگواسپرمیا: تعداد اسپرم کمتر از 15 میلیون در میلی لیتر می باشد.
• آستنواسپرمیا: بیش از 60 درصد اسپرم بی تحرک هستند.
• تراتواسپرمیا: بیش از 96 درصداز اسپرم ها شکل غیر طبیعی دارند.

لازم به ذکر است که مقادیر مرجعی که برای تشخیص نمونه مایع منی با اولیگوآستنوتراتوسپرمیا استفاده می شود مقادیری است که توسط سازمان بهداشت جهانی(WHO) تعیین شده است.

الیگوآستنوتراتوزواسپرمی یکی از دلایل ناباروری در مردان است، زیرا کیفیت پایین اسپرم ها، از رسیدن آنها به تخمک و باروری آن جلوگیری می کند.

علل الیگوآستنوزوتراتوزواسپرمیا

تعیین علل خاصی که منجر به الیگوآستنوتراتواسپرمیا شود، مشکل است.به این دلیل که الیگوآستنوتراتوسپرمیا می تواند در نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف باشد.موارد زیر برخی از شایعترین دلایل مرتبط با الیگوآستنوتراستواسپرمیا در مردان است:

• تغییرات هورمونی موثر بر اسپرماتوژنز
• مصرف برخی از داروها از جمله استروئیدهای آنابولیک، داروهای ضد افسردگی و شیمی درمانی
• نقایص مادرزادی بیضه
• اختلالات بیضه، مانند واریکوسل
• عفونت در مجاری منی، مانند پروستاتیت
• مشکلات ژنتیکی که بر تولید اسپرم تأثیر می گذارد

درمان های طبیعی و اولیه برای افراد الیگوآستنوزوتراتوزواسپرمیا

اولین کاری که فرد باید بلافاصله پس از تشخیص الیگوآستنوتراتوسپرمیا  (OAT) انجام دهد این است که :

• از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید. 
•  به طور منظم ورزش کنید
• برخی از مکمل های ویتامینی  و داروهای طبیعی که برای کیفیت اسپرم مناسب است را مصرف کنید.
  
• استرس اکسیداتیو می تواند تأثیر بسیار منفی بر اسپرم ها داشته باشد. به همین دلیل ، افزودن آنتی اکسیدانت هایی مانند ویتامین E ، ویتامین C و گلوتاتیون به رژیم غذایی می تواند به کاهش تأثیر استرس اکسیداتیو کمک کند.

درمان الیگوآستنوزواسپرمیا

درمان الیگوآستنوتراتوسپرمیا (OAT) بسته به علت آن متفاوت است.اگر علت آن عدم تعادل هورمونی باشد، برخی از داروها می توانند به فرد کمک کنند تا باروری خود را دوباره بازیابی کند.اگر علت الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا ناشی از عفونت باشد، درمان آنتی بیوتیک مورد نیاز است. اما در موارد جدی تر، ممکن است نیاز به جراحی باشد. با این حال، اکثر بیماران مبتلا به الیگوآستنوتراتوزواسپرمیای شدید، چاره ای جز مراجعه به مراکز درمان ناباروری و استفاده از تکنیک های کمک باروری (ART) برای دستیابی به باروری ندارند.زیرا اختلالات اسپرم در بیشتر موارد قابل درمان نیستند.هنگامی که الیگوآستنوتراتوسپرمیا (OAT)  به علت ایدیوپاتیک (ناشناخته) باشد، مناسب ترین گزینه ی درمان  تکنیک های کمک باروری است.

تکنیک های کمک تولید مثلی(ART)

اگر بارداری پس از یک سال تلاش برای باردار شدن  در موارد الیگوآستنوتراتواسپرمیای (OAT) شدید حاصل نشود، برای دستیابی به باروری استفاده از تکنیک های کمک تولیدمثلی لازم و ضروری است. در موارد الیگوآستنوتراتواسپرمیای (OAT)  شدید، تکنیک های کمک تولیدمثلی مورد استفاده شامل روش IVF (لقاح آزمایشگاهی)و یا روش ICSI (تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسمی) می باشد.

پس از جمع آوری نمونه مایع منی، برای جنین شناسان این امکان وجود دارد که نمونه را در زیر میکروسکوپ بررسی کرده و اسپرم هایی با بهترین تحرک و مورفولوژی برای تزریق مستقیم به سلول تخمک انتخاب کنند.

چگونه الیگوآستنوتراتوزواسپرمی تشخیص داده می شود؟

الیگوآستنوتراتوسپرمیا هیچ علامتی در مردان ندارد که باعث شود آن ها شک کنند که آن ها نابارور هستند.به منظور تشخیص هر گونه اختلالی، داشتن سمینوگرام و ارزیابی پارامترهای تعداد ، تحرک و مورفولوژی اسپرم برای مردان ضروری است. الیگوآستنوتراتوسپرمیا زمانی در نظر گرفته می شود که کمتر از 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع سمن وجود داشته باشد .همچنین تحرک اسپرم کمتر از 40٪ و درصد اسپرم های طبیعی کمتر از 4٪ باشد.

آیا می توان اولیگواستنوتراتوزواسپرمی را درمان کرد؟

بسته به علت الیگوآستنوتراتوسپرمیا (OAT) ، ممکن است درمان موفقیت آمیز باشد.برای مثال، الیگوآستنوتراتوسپرمیا ناشی از واریکوسل را می توان با جراحی درمان کرد. الیگوآستنوتراتوسپرمیا ناشی از هیپوگنادوتروپیک هیپوگنادیسم را می توان با داروهای هورمونی درمان کرد.در مواردی که علت دقیق الیگوآستنوتراتوسپرمیا مشخص نیست، ممکن است از درمان توسط آنتی اکسیدانت ها یا آنتی استروژن ها استفاده شود. این درمان ها باید حداقل سه ماه طول بکشد که البته اثربخشی آنها ثابت نشده است. بنابراین ، فقط تعداد کمی از بیماران مبتلا به الیگوآستنوتراتوزواسپرمیا وجود دارد که می توانند از یک درمان خاص بهره مند شوند.بقیه بیماران می توانند از درمان های تجربی استفاده کنند و سعی کنند یک سبک زندگی سالم داشته باشند. در بیشتر موارد، استفاده از روش های کمک تولید مثلی تنها روش درمانی برای این افراد است.

میزان موفقیت IUI در بارداری خانم هایی که همسرانشان مبتلا به اولیگواستنوتراتوزواسپرمیا چقدر است؟

میزان موفقیت IUI در بارداری در بیماران مبتلا به الیگوآستنوتراتوسپرمیا بسیار کم است. بهترین درمان برای این بیماران با توجه به اینکه احتمال دستیابی به باروری در این افراد بسیار مشکل است، استفاده از روش ICSI (تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسمی) می باشد.

میزان سقط در خانم هایی که همسرانشان مبتلا به الیگوآستنوتراتوسپرمیا چقدر است؟

به طور کلی، الیگوآستنوتراتوسپرمیا با سقط جنین همراه نیست. اما، مردان مبتلا به الیگوآستنوتراتوسپرمیا می توانند اسپرم هایی با نقایص ژنتیکی یا کروموزومی تولید کنند که از رشد جنین جلوگیری می کند، یعنی باعث سقط جنین در زن می شود.

قرص های تقویت باروری