هایپرترمی بیضه یا استرس گرمایی بیضه

در این مقاله از وبسایت اسپو به بررسی هایپرترمی بیضه یا استرس گرمایی بیضه خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

هایپرترمی بیضه چیست؟

هایپرترمی بیضه که استرس گرمایی بیضه نیز نامیده می‌شود، اصطلاحی است که به تغییر غیرطبیعی درجه حرارت بدن اشاره دارد. به طور خاص، هایپرترمی بیضه یا استرس گرمایی بیضه، افزایش دما در ناحیه اسکروتوم ( کیسه‌ای است که بیضه‌ها را احاطه کرده است) می‌باشد. هایپرترمی بیضه به اسپرماتوژنز ( روند تولید اسپرم ) آسیب می‌رساند، و به دنبال آن موجب کاهش کیفیت اسپرم می‌شود. در نهایت باروری فرد را به خطر می‌اندازد. بعضی از آسيب‌های بيضه‌ای، از جمله کریپتورکیدیسم و يا واريكوسل، می‌توانند باعث هيپرترمي بيضه شوند. علاوه‌بر این، عواملی چون استفاده از لباس‌های تنگ، قرار گرفتن در معرض گرما و استفاده از لپ تاپ نیز باعث افزایش دمای بیضه‌ها می‌شوند.

اشاره به نکات مهم هایپرترمی بیضه

بیضه‌ها در کیسه‌ای در خارج از شکم به نام کیسه بیضه (اسکروتوم) قرار دارند. عملکرد این کیسه حفظ دمای مناسب بیضه‌ها برای تولید اسپرم است. دمای بیضه‌ها تقریباً دو درجه کمتر از دمای بدن ( 37 درجه سانتیگراد )، یعنی 35 درجه سانتی گراد می‌باشد. هنگامی که بیضه‌ها در دمای بالاتر از 35 درجه سانتیگراد قرار می‌گیرند، گفته می‌شود که هایپرترمی بیضه بوجود آمده و روند تولید اسپرم دچار اختلال می‌شود. بنابراین، گرما در ناحیه کیسه بیضه باعث کاهش تعداد اسپرماتوزوئیدها و تغییر در تحرک و مورفولوژی اسپرم‌ها می‌شود.

همچنین گرما منجر به افزایش تخریب DNA اسپرم نیز می‌شود. در نتیجه وجود گرما در ناحیه کیسه بیضه، توانایی اسپرم در باروری تخمک را کاهش می‌دهد و منجر به ناباروری می‌شود.

علل هایپرترمی بیضه

به طور معمول، افزایش دمای کیسه بیضه با عوامل خاصی مانند رانندگی طولانی مدت، بی تحرکی، استفاده از لباس‌های تنگ و نامناسب همراه است. استفاده مکرر از لپ تاپ یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند باعث افزایش دمای بیضه‌ها شود و می‌تواند بر مایع منی مردان تأثیر منفی بگذارد.

این دستگاه‌ها گرما از خود ساطع می‌کنند، که می‌تواند باعث ناهنجاری در تحرک، مورفولوژی و یا غلظت اسپرم شود. لازم به ذکر است که استفاده از پد محافظ یا روکش بین پاها و لپ تاپ از بیضه‌ها در برابر گرما محافظت نمی‌کند. لازم به ذکر است که بیان این موضوع به معنای ناباروری مرد با قرار دادن لپ تاپ روی پاهای خود در هر زمان نیست، بلکه به این معنی است که استفاده مکرر و طولانی مدت می‌تواند باعث مشکلات باروری در فرد شوند. از طرف دیگر، آسیب‌های پزشکی خاص نیز می‌توانند باعث افزایش دمای بیضه شوند. در زیر به جزئیات برخی از این آسیب‌ها می‌پردازیم.

کریپتورکیدیسم

این بیماری، یک ناهنجاری مادرزادی است، که در آن یک یا هر دو بیضه در طی رشد جنین به طور طبیعی پایین نمی‌آیند. در طی رشد و نمو جنین، بیضه‌ها باید از شکم به داخل کیسه بیضه پایین بیایند. وقتی این روند به درستی اتفاق نیفتد، بیضه‌ها تحت افزایش دما قرار می‌گیرند.

واریکوسل

واریکوسل به معنی گشاد شدن سیاهرگ‌های درونی کیسه بیضه است. با گشاد شدن رگ‌ها، جریان خون بالا می‌رود و در نتیجه دمای بیضه افزایش می‌یابد.

نکات قابل توجه

به طور کلی، برای جلوگیری از افزایش درجه حرارت کیسه بیضه، تغییر سبک زندگی مهم است. در اینجا چند نکته برای محافظت از کیسه بیضه در برابر گرما ذکر شده است:

• از سونا، جکوزی و حمام گرم خودداری کنید.
• برای فعالیت‌هایی که نیاز به نشستن زیاد دارند، مانند دوچرخه سواری، زمان را کاهش دهید.
• لباس زیر تنگ نپوشید.
• لپ تاپ را روی پاهای خود قرار ندهید.

گذاشتن لپ تاپ بر روی پاها تا چه حد می تواند باعث ناباروری مردان شود؟

عوامل تاثیرگذار بر باروری مردان بسیار گسترده هستند و بسیاری از عوامل هنوز ناشناخته باقی مانده‌اند. تغذیه، عادات زندگی مانند ورزش و مصرف نکردن دخانیات بر تولید مثل بسیار موثر و مهم هستند. همچنین عوامل محیطی نیز می‌توانند بر تولید مثل تأثیر گذار باشند.

افزایش دما در ناحیه دستگاه تناسلی مردان می‌تواند یکی از دلایل کیفیت پایین اسپرم باشد. مطالعات در این زمینه نشان می‌دهند که استفاده از لپ تاپ بیشتر از 10-15 دقیقه منجر به بالا رفتن درجه حرارت در کیسه بیضه (اسکروتوم ) می‌شود، که بالا رفتن دمای بیضه می‌تواند باعث ایجاد اختلال در تولید اسپرم شود.

بنابراین توصیه می‌شود که از لپ تاپ بر روی میز استفاده گردد تا از افزایش دمای بیضه که عاملی مخرب برای اسپرم است، جلوگیری شود.

آیا آسیب بر اسپرم در اثر گرما برگشت پذیر است؟

بله، سلول‌های اسپرم هر 3 ماه یکبار احیا می‌شوند. به همین دلیل، اگر بیضه‌های فرد در معرض دمای بالا قرار بگیرند، اسپرم‌های تولید شده پس از 3 ماه تحت تأثیر افزایش دما قرار نمی‌گیرند.

چگونه می‌توانیم دمای مناسب را در ناحیه کیسه بیضه حفظ کنیم؟

برای داشتن دمای مناسب در ناحیه کیسه بیضه، رعایت سبک زندگی سالم و عدم استفاده از حمام‌های گرم مانند سونا ضروری است. همچنین استفاده نکردن از لباس زیر تنگ و یا کاهش زمان نشستن توصیه می‌شود، زیرا نزدیک بودن بیضه‌ها به بدن باعث افزایش دمای آنها می‌شود. همچنین توصیه می‌شود، از گذاشتن لپ تاپ برروی قسمت بالای پاها خودداری کنید.

جمع بندی

هایپرترمی کیسه بیضه (اسکروتوم) باعث کاهش تعداد و تحرک اسپرم‌ها و افزایش مورفولوژی اسپرم‌ها به صورت غیرطبیعی می‌شود. همچنین منجر به افزایش قطعه قطعه شدن DNA اسپرم نیز می‌شود. در نتیجه هایپرترمی کیسه بیضه، منجر به ایجاد مشکلاتی در ارتباط با سلامت باروری مردان می‌شود.

نویسنده: زهرا روستا / دکتری جنین شناسی

قرص های تقویت باروری