بررسی هورمون های جنسی مردان: چه هورمون هایی اندازه گیری می شوند؟

مقدمه

هورمون های جنسی مردانه نقش عمده‌ای در باروری دارند، زیرا مستقیماً با فرآیند تولید اسپرم در ارتباط هستند که به آن اسپرماتوژنز گفته می‌شود. مهم‌ترین هورمون‌های دخیل در این عملکرد تستوسترون، دی هیدروتستوسترون، LH و FSH هستند.

آزمایشات باروری مردان

بچه‌دار شدن همیشه کار ساده‌ای نیست. اگر پس از یک سال تلاش برای باردار شدن چنین اتفاقی نیفتاده باشد، به زوجین اکیداً توصیه می‌شود که به یک متخصص باروری مراجعه کنند تا ببینند چه نوعی از مشکل ناباروری وجود دارد که از بارداری جلوگیری می‌کند. متخصصان ناباروری معمولاً از بیماران جدید می‌خواهند که ارزیابی کامل باروری را انجام دهند تا باروری را در زن و مرد بررسی کنند، زیرا هر دو در مسیر بچه‌دار شدن نقشی دارند و هرگونه ناهنجاری می‌تواند علت ناباروری به طور کامل یا جزئی باشد.

برای بررسی باروری مردان، ساده‌ترین و آموزنده‌ترین آزمایش، گزارش آنالیز مایع منی است. این شامل بررسی نمونه‌ای از مایع منی برای یافتن سلول‌های اسپرم و بررسی طبیعی بودن آن‌ها از نظر تحرک، غلظت، مورفولوژی و غیره است.
در صورت یافتن ناهنجاری‌های بسیار شدید از طریق تجزیه و تحلیل مایع منی، مانند آزواسپرمی یا کریپتوزواسپرمی، پزشک ممکن است از شما بخواهد آزمایش خون انجام دهید تا سطح هورمون شما را بررسی کند و سعی کند علت کیفیت پایین اسپرم را پیدا کند. گاهی اوقات، با درمان هورمونی می‌توان کیفیت اسپرم را افزایش داد.

عملکرد هورمون های جنسی مردانه

تنظیم هورمون های جنسی مردانه از هیپوتالاموس، قسمت حیاتی مغز آغاز می‌شود. عملکرد آن تحریک ترشح هورمون GnRH، مسئول تحریک غده هیپوفیز برای تولید FSH و LH است.

FSH و LH

عملکرد هر دو FSH و LH بین یکدیگر ارتباط دارند، زیرا هر دو عملکرد بیضه مردان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از یک طرف، FSH اسپرماتوژنز (تشکیل اسپرماتوزوئیدهای جدید) را در لوله‌های اسپرم ساز بیضه تنظیم می‌کند. سلول‌های سرتولی را که وظیفه محافظت و تغذیه سلول‌هایی را دارند که منجر به تشکیل اسپرم می‌شوند (اسپرماتوگونی) تحت تأثیر قرار می‌دهد. علاوه‌بر این، FSH تولید پروتئین‌های بیضه را که به آندروژن‌ها متصل شوند (ABP) تشویق می‌کند. از طرف دیگر، LH با تحریک سلول‌های لیدیگ باعث تولید تستوسترون می‌شود. علاوه‌بر این، به لطف عملکرد ABP، تستوسترون می‌تواند بر بیضه تأثیر بگذارد و نقش خود را در تولید اسپرم بازی کند.

تستوسترون و دی‌هیدروتستوسترون

تستوسترون اصلی‌ترین هورمون جنسی مردانه است. به علت عملکرد LH در بیضه‌ها تولید می‌شود. همچنین توسط غدد فوق کلیه در مردان، زنان و همچنین تخمدان در زنان تولید می‌شود، اگرچه در نسبت کمی.
5α-دی هیدروتستوسترون (5α-DHT) از تستوسترون ناشی می‌شود، یعنی به لطف عملکرد آنزیم‌های 5α-ردوکتاز از تستوسترون تولید می‌شود. هردو هورمون در ایجاد خصوصیات جنسی مرد، از جمله ایجاد توده بدن و همچنین رشد مو درصورت نقش دارند.

پرولاکتین

همانطور که در FSH و LH اتفاق می‌افتد، پرولاکتین نیز توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود و تا حد زیادی در باروری مردان نقش دارد. پرولاکتین برای عملکرد صحیح سیستم تولید مثل مردان لازم است و سلول‌های لایدیگ و تولید تستوسترون را مستقیماً تحت تأثیر قرار می‌دهد.

تغییرات تعادل تستوسترون/استروژن

تعادل تستوسترون/استروژن (T/E) در سلامت هورمونی مردانه حیاتی است. برای مردی سالم نسبت تستوسترون، استروژن بالا خواهد بود. اگرچه تستوسترون هورمونی مردانه است مقدار اندکی استروژن در مردان از تستوسترون تولید می‌شود. با افزایش سن و همراه با تغییرات هورمونی در مردان، نسبت تستوسترون به استروژن کاهش می‌یابد. آروماتاز، آنزیمی که عمدتا در سلول‌های چربی وجود دارد، تستوسترون را به استروژن تبدیل می‌کند. با افزایش سن، فعالیت آروماتاز افزایش می‌یابد و از این‌رو، مردان عضله بیشتری از دست می‌دهند و شاهد افزایش چربی بدن خود هستند.

محدوده مرجع هورمون مردانه

تغییرات غیر عادی در سطح هورمون‌های فوق الذکر می‌تواند بر اسپرماتوژنز تأثیر بگذارد، چه به طور مستقیم و چه به طور غیرمستقیم. موارد زیر هورمون‌های اصلی بررسی شده در مردان برای یافتن ناهنجاری‌های احتمالی است:

تستوسترون و دی‌هیدروتستوسترون

در داخل ارگانیسم، تستوسترون می‌تواند آزاد یا با پروتئین‌ها مرتبط باشد. این‌ها میزان تستوسترون طبیعی در مردان بالغ است:
تستوسترون آزاد (به پروتئین‌ها متصل نیست): 90 تا 300 پیکوگرم در میلی گرم.
کل تستوسترون (آزاد+ متصل به پروتئین): 270-1070 نانوگرم در دسی لیتر

اگر سطح تستوسترون کم باشد، می‌تواند نشان دهد که نوعی ناهنجاری وجود دارد که بر تولید اسپرم تأثیر می‌گذارد، مانند آسیب به بیضه‌ها و در نتیجه باروری مردان. از طرف دیگر، اگر سطح تستوسترون زیاد باشد، می‌تواند ناشی از تومور بیضه یا مقاومت به آندروژن باشد، از دیگر دلایل احتمالی. برخی از مواد یا داروها می‌توانند سطح تستوسترون را نیز افزایش دهند. سطح طبیعی 5 α-دی هیدروتستوسترون 30 تا 85 نانوگرم در دسی لیتر است. سطح ناکافی آنزیم‌های 5α-ردوکتازها می‌تواند از سنتز 5α-DH جلوگیری کند و باعث هرمافرودیسم کاذب شود (شخصی که دارای خصوصیات جنسی ثانویه زن است اما از نظر ژنتیکی مرد است.)

FSH و LH

– پرولاکتین

اگر پزشک شما شک دارد که خصوصیات جنسی مردانه شما غیرطبیعی است یا شما دچار اختلال نعوظ، میل جنسی کم یا مشکلات ناباروری هستید، ممکن است برای بررسی سطح FSH و LH شما درخواست آزمایش خون بخواهد. این محدوده‌های مرجع است:
FSH: 1.0-12.0 mIU/mL
LH: 2.0-12.0 mIU/mL
سطوح بیش از حد FSH و یا LH ممکن است نشان دهنده نارسایی اولیه بیضه باشد، که می‌تواند توسط طیف وسیعی از دلایل از جمله عفونت، تروما، شیمی درمانی … ایجاد شود.
برعکس، سطح پایین نشان دهنده اختلال عملکرد یا اختلالات هیپوتالاموس در غده هیپوفیز است.

سطح نرمال پرولاکتین باید بین 2.5 تا 17 نانوگرم در میلی لیتر (53-360 mIU/mL) باشد. اگر بالاتر از این محدوده مرجع باشند، می‌تواند نشانگر هر یک از ناهنجاری‌های زیر باشد:

•  سطح پایین تستوسترون
• اختلال عملکرد جنسی
• ژنیکوماستی (رشد غیرطبیعی غدد پستانی)
• ناباروری
• کم‌کاری تیروئید
• تومور هیپوفیز
• سطح پرولاکتین را می‌توان برای پیگیری در مورد مرد با سطح تستوسترون پایین بررسی کرد.

چگونگی مقابله با تغییرات هورمونی در مردان

با افزایش سن مردان، هورمون‌های جنسی از جمله کاهش سطح تستوسترون اجتناب ناپذیر است. با این وجود، اگر با اختلالات جدی در زندگی خود مواجه شده‌اید به پزشک مراجعه کنید. وی انجام آزمایش خون برای بررسی سطوح تستوسترون را تجویز خواهد کرد.

برای ارتباط آسان با مشاوران ما می‌توانید به صفحه اینستاگرام ما مراجعه کنید.

قرص های تقویت باروری