بیوپسی بیضه (نمونه برداری از بیضه)

ناباروری در میان مردان یکی از رایج ترین مشکلاتی می باشد که امروزه افراد بسیاری به این امر دچار هستند. برای درمان ناباروری مردان روش های بسیار مختلفی ارائه می گردد که بیوپسی بیضه از جمله موارد پیشنهادی بوده و تاثیر به سزایی در درمان این معضل خواهد داشت.

بیوپسی بیضه چیست؟

شناخت دقيق وضعيــت اسـپرماتوژنز و نمـاي هيستــوپاتولوژيــك بيـضه مـردان نابــارور بـا هـدف يافتــن حداقل تعدادي سلول اسپرماتيــد يا اسپرماتوزوا براي استفاده از این سلول ها جهت بارور نمودن سلول تخمک اهمیت زيادي دارد.
نمونه برداری از بیضه یا همان بیوپسی بیضه بدلیل بررسی کیفیت اسپرم آقایان انجام می گیرد. در این نمونه برداری یک تکه کوچک از بیضه برداشته می شود. البته این تکه های نمونه می تواند از یک بیضه یا هر دو بیضه برداشته شود. تکه های نمونه گیری شده برای بررسی از نظر کیفیت اسپرم و وجود اسپرم مورد ارزیابی قرار می گیرد. فرایند تولید اسپرم در مردان در بیضه در داخل لوله های منی ساز صورت می گیرد. در داخل لوله های منی ساز سلولهای زایا وجود دارند این سلولهای زایا پس از ۱۶ مرحله و ۶۴ روز تبدیل به اسپرم بالغ می شوند.

با بیوپسی بیضه چه ارزیابی هایی می توان انجام داد:
1- سلول زایا وجود دارد یا خیر؟
2- اگر سلول زایا وجود دارد، تکامل یافته هستند یا به صورت نابالغ وجود دارد؟
3- به چه میزان اسپرم بالغ در نمونه ی برداشته شده وجود دارد؟

کاندیدهای بیوپسی بیضه
در مواردی که تعداد اسپرم‌ها در آزمایش اسپرموگرام صفر است و بررسی هورمونی نرمال است یا هورمون FSH افزایش یافته باشد. نیاز به نمونه برداری از بیضه است.
1- در مایع منی بیمار اسپرم وجود نداشته باشد (آزواسپرمی، تعداد اسپرمها صفر)
2- هورمونهای بیمار طبیعی باشند.

نحوه نمونه گیری اسپرم از بیضه

روش جراحی
عمل جراحی (TESE) با یک برش حدود 1 سانتیمتر روی پوست کیسه بیضه و سپس برش روی سطح بیضه انجام می‌شود و می‌توان آن را با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام داد. در صورتی که نمونه برداری اولیه منفی باشد و اسپرم مشاهده نشده باشد یا سایز بیضه‌ها بسیار کوچک باشد. باید از عمل جراحی نمونه برداری بیضه با میکروسکوپ یا میکروتسه (Micro TESE) کمک گرفت، که در این روش با برش بزرگتر روی پوست و سطح بیضه و با بزرگنمایی میکروسکوپیک از نقاط با نمای مناسب تر بافت بیضه که احتمال بیشتری برای وجود اسپرم در آنها مطرح است، نمونه برداری انجام می‌شود.

روش PESA یا دریافت اسپرم با سوزن مخصوص

پیش از انجام روش PESA، معمولاً پزشک به فرد توصیه می کند که با تراشیدن موهای ناحیه تناسلی و به صورت ناشتا، در صبح روز آزمایش وارد مرکز جراحی شود. پس از مهیا نمودن شرایط استریل و بی حسی موضعی، اسپرم ها به کمک سرنگ و سوزن انسولین آغشته به ماده ای مخصوص، از اپیدیدیم (لوله داخلی بیضه) کشیده می شود و تحویل آزمایشگاه می گردد. مثبت بودن نمونه سوزنی، فرد را کاندید میکرواینجکشن می کند؛ اما در صورت منفی بودن آزمایش، نیاز به عمل جراحی وجود دارد. باید ذکر کرد که این روش، اغلب برای افراد وازکتومی شده و با هدف کاهش هزینه و اجتناب از نمونه برداری به کار می رود.

هدف از انجام بیوپسی بیضه

نمونه برداری از بیضه به منظور انجام آزمایش های تشخیصی و بدست آوردن اسپرم برای استفاده از روش های کمک باروری نظیر IVF و IUI انجام می شود.
از آنجایی که فرآیند تولید اسپرم در نقاط مختلف بیضه متفاوت است. نمونه برداری از قسمت های مختلف بیضه انجام می شود. امروزه جهت نمونه برداری، برای بیضه چهار قسمت در نظر می گیرند و سپس از هر قسمت نمونه برداری را انجام می دهند. بعد از نمونه برداری از بیضه در صورت حصول اسپرم بالغ، نمونه ها منجمد می شوند تا در فرآیندهای کمک باروری از آن ها استفاده شود. چرا که در برخی از موارد این نمونه ها تنها اسپرم های باقی مانده برای بیمار می باشند که ممکن است در بیوپسی های بعدی پزشک نتواند اسپرم بالغی را پیدا کند.

مراقبت قبل از انجام بیوپسی بیضه

پیش از انجام این تست موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
• هر نوع مشکل خونریزی
• آلرژی به داروها شامل بی حسی
• استفاده منظم از هر دارویی. لیستی از تمامی داروهای مصرفی خود را به پزشک ارائه دهید
• استفاده از هر نوع داروی ضد انعقاد خون مثل وارفارین، هپارین، انوکساپارین، آسپرین، ایبوپروفن و یا سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی.
• اگر بیوپسی بیضه ها در زیر بی حسی موضعی انجام شود، معمولا آمادگی خاص دیگری نیاز نیست.

خطرات بیوپسی بیضه

خطر کمی برای خونریزی مداوم و یا عفونت ناشی از این روش وجود دارد. خطری برای مشکلات مربوط به نعوظ و یا ناباروری وجود ندارد. اگر بی هوشی عمومی استفاده شود، خطر کمی از نظر عوارض بی هوشی وجود دارد.

نتایج بیوپسی بیضه

به طور کلی آزمایش نمونه حاصل از بیوپسی یبضه می تواند ۴ نتیجه به همراه داشته باشد:

1- طبیعی
این بدین معنی است که علت فقدان اسپرم در مایع منی بیماری بیضه نیست.

2- توقف در تکامل اسپرم
برای تولید اسپرم سلولهای زایا در لوله های منی ساز از ۱۶ مرحله عبور کرده و تبدیل به اسپرم بالغ می شوند. گاهی این تکامل چند مرحله پیش رفته و در مرحله بخصوصی متوقف می شود.

3- کمبود تولید اسپرم
در این بیماران در قسمتهائی از بیضه تکامل کامل اسپرم صورت می گیرد ولی آنقدر اندک است که در مایع منی ظاهر نمی شود.

4- فقدان سلول های زایا
در این موارد یک انسداد در مسیر خروج اسپرم از بیضه ها وجود دارد که به آن آزواسپرمی انسدادی (Obstructive Azoospermia) می گویند. در تعدادی از این بیماران می توان با جراحی انسداد را برطرف نموده و بیمار از راه طبیعی بچه دار شود.

قرص های تقویت باروری