تاثیر رژیم غذایی کتوژنیک بر باروری مردان

با وجود پیشرفت های مداوم در دنیای پزشکی ، چاقی با خطر مرگ و میر بزرگسالان تا حدود 2.8 میلیون نفر در سال همچنان به عنوان یک خطر عمده برای سلامتی در جهان به شمار می رود. اکثر بیماری های مزمن مانند دیابت ، فشار خون بالا و بیماری های قلبی عمدتا مربوط به چاقی است که معمولاً نتیجه سبک زندگی و عادات غذایی نادرست است. رژیم های مناسب غذایی برای کاهش وزن می توانند تا حدی به کنترل اپیدمی چاقی کمک کنند. یک رژیم غذایی که ثابت شده که برای کاهش سریع وزن بسیار موثر است ،رژیم غذایی کتوژنیک با کربوهیدرات بسیار کم و چربی بالا است.

رژیم غذایی کتوژنیک

رژیم کتو که به عنوان رژیم کتوژنیک نیز شناخته می شود ، نوع خاصی از رژیم غذایی است که در آن کربوهیدرات کم مصرف می شود اما محتوای چربی ها و پروتئین ها در مواد غذایی بالا نگه داشته می شود. بنابراین وزن بدن با چربی های بالا کاهش می یابد. این روش رژیم غذایی نیز چندین سال است که در حال انجام میباشد و اثر بیوشیمیایی گرسنگی را افزایش می دهد. با کاهش مصرف کربوهیدرات ها بدن مجبور می شود به اکسیداسیون اسیدهای چرب روی بیاورد.

بنابراین فرآیند کتوژنز در بدن اتفاق می افتد و مقدار کافی کالری برای فعالیت های عادی روزانه در بدن ما باقی می ماند. از آنجایی که این رژیم اکسیداسیون و کتوژنز را تحریک می کند ، بنابراین به دلیل مزایای آن ، اکنون برای درمان اختلالات مختلف مانند صرع ، بیماری های پارکینسون ، بیماری آلزایمر ، آسیب مغزی و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

اگرچه مزایای رژیم کتوژنیک بیشتر است ، اما کاهش تراکم استخوان عوارض جانبی رژیم کتوژنیک است که منجر به پوکی استخوان می شود.در این نوع رژیم ، با محدود شدن میزان کالری رژیم غذایی خطر ابتلا به بیماری های مختلف نیز کاهش می یابد.مصرف غذای کم کربوهیدرات ،متابولیسم بدن را تغییر می دهد و اکسیداسیون اسیدهای چرب را در بدن آغاز می می کند، بنابراین می تواند باعث افزایش طول عمر فرد نیز شود.
رژیم کتوژنیک از میزان چربی بالا ، پروتئین های متوسط و کربوهیدرات های بسیار کم تشکیل شده است. درشت مغذی ها در این رژیم غذایی تقریباً به 55٪ تا 60٪ چربی ، 30٪ تا 35٪ پروتئین و 5٪ تا 10٪ کربوهیدرات تقسیم می شوند. به طور خاص ، در یک رژیم 2000 کیلوکالری در روز ، میزان کربوهیدرات ها 20 تا 50 گرم در روز است.

تاریخچه رژیم کتوژنیک

راسل وایلدر برای اولین بار در سال 1921 از رژیم کتوژنیک برای درمان صرع استفاده کرد. وی همچنین اصطلاح “رژیم کتوژنیک” را ابداع کرد. برای تقریباً یک دهه ، رژیم کتوژنیک به عنوان یک رژیم درمانی برای صرع کودکان از جایگاهی در دنیای پزشکی برخوردار بود و تا زمانی که محبوبیت آن با معرفی عوامل ضد صرع متوقف شد ، به طور گسترده مورد استفاده قرار می گرفت. تجدید حیات رژیم کتوژنیک به عنوان یک فرمول سریع کاهش وزن مفهوم نسبتاً جدیدی است که نشان داده شده است حداقل در کوتاه مدت بسیار موثر است.

فیزیولوژی رژیم کتوژنیک

اصولاً کربوهیدرات ها منبع اصلی تولید انرژی در بافت های بدن هستند. هنگامی که بدن کاهش دریافت کربوهیدارت ها به میزان کمتر از 50 گرم در روز داشته باشد ، ترشح انسولین به میزان قابل توجهی کاهش می یابد و بدن به حالت کاتابولیک وارد می شود. ذخایر گلیکوژن تخلیه می شود ، بدن مجبور می شود تغییرات متابولیکی خاصی را تجربه کند. در صورت کمبود کربوهیدرات در بافتهای بدن ، دو فرآیند متابولیکی عمل می کنند: گلوکونئوژنز و کتوژنز.

گلوکونئوژنز

گلوکونئوژنز تولید درون زای گلوکز در بدن است ، به ویژه در کبد در درجه اول از اسید لاکتیک ، گلیسرول و اسیدهای آمینه آلانین و گلوتامین. هنگامی که میزان دسترسی به گلوکز بیشتر کاهش یابد ، تولید درون زای گلوکز قادر به تأمین نیازهای بدن نیست. و کتوژنز برای تأمین منبع انرژی متناوب به شکل اجسام کتون آغاز می شود. اجسام کتون به عنوان منبع اصلی انرژی جایگزین گلوکز می شوند. در طی کتوژنز به دلیل فیدبک پایین گلوکز خون ، محرک برای ترشح انسولین نیز کم است ، که محرک ذخیره چربی و گلوکز را به شدت کاهش می دهد. سایر تغییرات هورمونی ممکن است به افزایش تجزیه چربی ها منجر شود که منجر به تولید اسیدهای چرب می شود.

اسیدهای چرب به استواستات متابولیزه می شوند که بعداً به بتا-هیدروکسی بوتیرات و استون تبدیل می شود. اینها کتون های اصلی بدن هستند که با حفظ یک رژیم کتوژنیک در بدن جمع می شود. از این حالت متابولیک به عنوان “کتوز تغذیه ای”(Nutritional Ketosis) یاد می شود. تا زمانی که بدن از کربوهیدرات ها محروم باشد ، متابولیسم در حالت کتوتیک باقی می ماند. حالت کتوز تغذیه ای کاملاً ایمن در نظر گرفته می شود ، زیرا اجسام کتون در غلظت های کم و بدون تغییر در pH خون تولید می شوند. این حالت تفاوت زیادی با کتواسیدوز دارد که یک وضعیت بسیار خطرناک برای حیات است که کتون ها در غلظتهای بسیار بالا تولید می شود و PH خون را به حالت اسیدی تغییر می دهد.

اجسام کتونی

کتون بادی سنتز شده در بدن می تواند به راحتی برای تولید انرژی توسط قلب ، بافت عضلانی و کلیه ها مورد استفاده قرار گیرد. اجسام کتونی همچنین می توانند از سد خونی مغزی عبور کرده و منبع انرژی متفاوتی را برای مغز فراهم کنند. گلبول های قرمز و کبد به ترتیب به دلیل کمبود میتوکندری و آنزیم دیافوراز از کتون استفاده نمی کنند. تولید کتون بادی به عوامل مختلفی از جمله میزان متابولیسم پایه (BMR) ، شاخص توده بدن (BMI) و درصد چربی بدن بستگی دارد.

کتون بادی در مقایسه با گلوکز ، آدنوزین تری فسفات(ATP) بیشتری تولید می کند. که گاهی اوقات به طور مناسب “سوپر سوخت”(Super Fuel) نامیده می شود. صد گرم استواستات 9400 گرم ATP تولید می کند. و 100 گرم بتا هیدروکسی بوتیرات 10،500 گرم ATP تولید می کند. در حالی که ، 100 گرم گلوکز فقط 8700 گرم ATP تولید می کند.به این دلیل بدن می تواند تولید سوخت کارآمد را حتی در هنگام کمبود کالری حفظ کند.کتون بادی همچنین آسیب رادیکال های آزاد را کاهش می دهد و ظرفیت آنتی اکسیدانی را افزایش می دهد.

رژیم کتوژنیک و باروری مردان

رشد همه گیر چاقی به عنوان بزرگترین مشکل بهداشت عمومی در نظر گرفته می شود. که با کاهش پتانسیل باروری مردان در 50 سال گذشته همراه است. هم اکنون نیز تأثیر کاهش وزن بر پارامترهای منی بحث برانگیز است و به خوبی درک نشده است. در یک مطالعه جدید اثر کاهش زیاد و قابل توجه وزن را بر پارامترهای مایع منی در دو مرد چاق مبتلا به سندرم متابولیک گزارش داده اند. بیماران این مطالعه یک رژیم کتوژنیک بسیار کم کالری (Very-Low-Caloric-Ketogenic-Diet) را طبق یک برنامه کاهش وزن تجاری (Pronokal) دنبال کردند ، که شامل سبک زندگی و اصلاح رفتار بود.

تجزیه و تحلیل منی و مورفولوژی اسپرم بر اساس دستورالعمل های سازمان بهداشت جهانی انجام شد. که در نتیجه این مطالعه تمام مشخصات منی در هر دو بیمار به وضوح بهبود یافت. تحرک کلی و تحرک اسپرم و مورفولوژی اسپرم طبیعی در هر دو بیمار بهبود یافت. در نتیجه ، علاوه بر بهبود قابل توجه در پروفایل های متابولیکی و هورمونی ، به نظر می رسد که این مطالعه از کارآیی کاهش وزن توسط یک رژیم کتوژنیک بسیار کم کالری (VLCKD)در بهبود تحرک و مورفولوژی اسپرم بیماران چاق پشتیبانی می کند.

نمونه ای از رژیم کتوژنیک

از غذا هایی که می توان در این رژیم استفاده کرد می توان به:
تخم مرغ،گوشت طیور،ماهی های چرب،گوشت،لبنیات پرچرب،پنیر های پرچرب،آجیل،کره بادام زمینی،گیاهان غیر نشاسته ای و چربی های سالم مثل روغن نارگیل،روغن ریتون،روغن آواکادو و … اشاره کرد.

از غذایی های که نمی توان در این رژیم استفاده کرد می توان به:
نان،غذا های شیرین و شکر دار،نوشیدنی های شیرین شده،پاستا،غلات،گیاهان نشاسته ای و حبوبات،میوه جات،سس های پرکربوهیدارت،نوشیدنی های الکلی و … اشاره کرد.

قرص های مکمل غذایی