فهرست
مقدمه
زینک یا همان روی دومین ماده معدنی غنی پس از آهن در بدن به شمار میرود. زینک یا روی یک ماده معدنی است که نقشی حیاتی در بسیاری از جنبههای سلامت انسان ایفا میکند. فرآیندهای رشد، ایمنی، تولید مثل و کارکرد سالم غده پروستات در مردان مستلزم وجود زینک است. برای تامین زینک یا روی بدن حتما باید به رژیم غذایی توجه کرد. زینک حیاتیترین ماده معدنی در کارکرد جنسی مردان است و نقش به سزایی در متابولیسم هورمون، تشکیل و تحرک مناسب اسپرمها دارد.
نقش زینک در باروری مردان
زینک (روی) به عنوان ماده مغذی برای تقویت باروری مردان تلقی شده و کمبود آن با تستوسترون پایین، تعداد پایین اسپرم و تحرک کم اسپرم ارتباط دارد. از جمله ویتامینهای موثر در بهبود وضیعت باروری مردان و باروری زنان زینک است. اسپرم در هر تخلیه حاوی 5 میلیگرم روی است؛ بنابراین حفظ سطوح روی در مردان بسیار مهم است. مطالعات نشان داده است که روی در رشد بیضه، بلوغ اسپرم و تستوسترون دخالت دارد.
کمبود روی در مردان میتواند تا حد زیادی بر تعداد اسپرم تاثیر بگذارد؛ زیرا روی در غلظت بالای اسپرم یافت میشود به همین منظور روی در باروری مردان نیز تاثیر دارد. روی در تقویت دم اسپرم هم موثر است. از آنجایی که بدن نمیتواند منابع روی را ذخیره سازی کند؛ بنابراین ما باید به طور مداوم تمام منابع غذایی حاوی این ماده را مصرف کنیم. زینک به تولید هورمونهای جنسی کلیدی مثل تستوسترون و پرولاکتین کمک میکند. زینک همچنین امکان ایجاد اجزاء اصلی مایع پروستاتیک را امکان پذیر میسازد.
زینک و اختلال نعوظ
اختلال نعوظ هنگامی مطرح میشود که آلت تناسلی مردان در رسیدن به نعوظ یا حفظ آن در طول سکس دچار مشکل است. زینک بدن مرد را قادر به تولید تستوسترون میکند. به همین دلیل؛ میزان روی ممکن است بر اختلال نعوظ اثر بگذارد. با وجود اهمیت آن بسیاری از بزرگسالان زینک کافی را دریافت نمیکنند.
نقش مکملهای روی در عین حال به عنوان یک درمان بالقوه برای اختلال نعوظ در افراد دچار بیماری دراز مدت تایید شده است.
مردان به چه میزان زینک روزانه نیاز دارند؟
با وجود عملکردهای مختلف ماده مغذی زینک در بدن، نیاز بدن به این ماده مغذی بسیار کم است و در حدود 11میلی گرم در روز برای مردان است. این ماده در بدن ذخیره نمی شود به همین دلیل بازسازی ذخایر آن در بدن ضروری است. مکمل زینک در پیشگیری از بدخیمیها نقش موثری دارد. مطالعات نشان داده است که احتمال ابتلا به سرطان پروستات در مردانی که بیش از 15 میلی گرم در روز مکمل روی دریافت میکنند؛ 66% کمتر از سایرین است. بنابراین همواره به مردان بالای 40 سال توصیه میشود برای حفظ سلامت سلولهای پروستات مصرف مکمل روی را فراموش نکنند.
منابع غذایی سرشار از زینک
پروتئینهای حیوانی نظیر ماهی و غذاهای دریایی، گوشت گاو، گوشت بره، گوشت مرغ، تخم مرغ و محصولات لبنی (به خصوص خام) و منابع گیاهی نظیر بادام زمینی، گردو، گندم، زنجبیل، نخود سبز، لوبیا سبز، فندق، تخم آفتاب گردان، جو دوسر و شلغم هریک حاوی مقادیر قابل توجهی از روی هستند. این مکمل هم به صورت قرص و یا شربت در داروخانهها برای مصرف بزرگسالان و یا کودکان موجود است.
علائم کمبود زینک
- به تاخیر افتادن یا ناکامل ماندن بلوغ جنسی
- بیماری پروستات(از جمله بزرگی پروستات)
- کوچکی بیضه
- کاهش سطح تستوسترون
- ناتوانی جنسی
- کمی تعداد اسپرم و نیز ناباروری
- اختلال در عملکرد سیستم شناختی
- ضعیف شدن حافظه
- ضعیف شدن دید در شب
- تاخیر در بهبود زخمها
- لکنت زبان
- مشکلات پوستی
- لکههای سفید روی ناخنها
- و در موارد کمبود شدید روی، فرد هیچ عملکرد جنسی نخواهد داشت.
عوارض مصرف بیش از اندازه زینک
افراط در مصرف مکمل روی یعنی دریافت بیش از 40 میلی گرم روی در روز با علائمی نظیر اسهال، سردرد، تهوع، استفراغ، خواب آلودگی و افزایش ضربان قلب همراه است. همچنین افراط در دریافت مکملهای حاوی روی، جذب عناصری نظیر مس و آهن را در بدن کاهش میدهند. برخی اختلالات که میتوانند در روند جذب این ماده اختلال ایجاد کنند عبارتند از:
- بیماری کرون
- بیماری سلیاک
- بیماری التهابی روده
- بیماریهای کبد و کلیه
در مصرف زینک دقت شود که :
- مردم باید مکمل زینک را در فاصله 1 تا 2ساعت پس از صرف غذا مصرف کنند و نیز نباید مصرف مکمل زینک همزمان با دیگر مکملهای مواد معدنی مثل آهن و مس انجام شود.
- غذاهای حاوی اسید فیتیک مثل غلات سبوسدار میتوانند میزان جذب مکمل زینک را کاهش دهند. غذاهای غنی از فیبر و فسفر نیز ممکن است با برخی از داروها شامل دیورتیکها و داروهای فشار خون وارد فعل و انفعال شود. به طور مشخص مهارکنندههای ACE ممکن است به شکل منفی تحت تاثیر قرار گیرند.
نتیجه گیری
اگر از ناتوانی جنسی، کاهش سطح تستوسترون، تعداد کم اسپرم و ناباروری رنج میبرید، بدانید بدن شما فاقد ماده معدنی روی است. مصرف مکمل زینک (روی) در مردان علاوهبر این که باعث رشد و فعالیت صحیح اندامهای تولید مثل میشود، برای سلامت غده پروستات و همچنین کیفیت اسپرمها نیز ضروری است. در واقع وجود میزان کافی روی در بدن مردان تاحد زیادی بر هورمونهای جنسی آنها موثر بوده و قدرت باروری آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.