فاکتورهای پیش بیضه ای و ناباروری در مردان

فاکتورهای پیش بیضه ای علل ناباروری در مردان

در این مقاله در ارتباط فاکتورهای پیش بیضه ای که منجر به ناباروری مردان می شود صحبت خواهیم کرد.

تولید اسپرم توسط یک سیستم هورمونی پیچیده که از مغز شروع می شود و به بیضه ختم می شود ، تنظیم میگردد. هورمون های مختلف ، ژن های کروموزوم Y و عوامل درون ریز درون ریز و پاراکرین در تنظیم این سیستم نقش دارند. شایعترین عوامل پیش بیضه ای که می تواند در ناباروری مردان دخیل باشد شامل دیابت ، مشکلات تیروئید ، هایپر پرولاکتینمی  است.

محور هیپوتالاموس – هیپوفیز

غده هیپوفیز مسئول ترشح هورمون های لازم برای تشکیل اسپرم است: FSH  (هورمون تحریک کننده فولیکول) و LH(هورمون لوتئین ساز).

در بیضه ، اسپرماتوگونی ها سلول های بنیادی هستند که برای ایجاد اسپرم متمایز می شوند. با این حال ، سلول های دیگری نیز وجود دارند که برای تنظیم صحیح هورمونی لازم می باشند.

سلول های لایدیگ: گیرنده های غشایی خاصی برای  LH(هورمون لوتئین ساز) دارند. وقتی LH به سلول های لایدیگ می رسد، ترشح تستوسترون صورت می گیرد، هورمونی که برای تشکیل اسپرم مورد نیاز است.

سلول های سرتولی:سلول های پشتیبانی هستند که با رسیدن FSH به آن ها ، فاکتورهایی که برای تولید اسپرم لازم می باشد را ترشح می کنند.  این فاکتورها نیز بر روی سلول های لایدیگ عمل می کنند تا تستوسترون بیشتری ترشح گردد.

هنگامی که سطح تستوسترون بالا و کافی باشد، ترشح هورمون LHاز مغز مهار می شود. به این ترتیب ، با حفظ سطح مناسب هورمون ها برای تشکیل اسپرم ، ترشح GnRH و FSH تنظیم می شود.

ارزیابی پایه ای در مردان

به طور خلاصه ، یک ارزیابی اساسی  از مردی که به یک مرکز مشکلات ناباروری مراجعه می کند، انجام خواهد شد:

سابقه پزشکی و جنسی :معاینه عمومی بیمار.

تجزیه و تحلیل مایع منی: تعیین پارامترهای مختلف منی از جمله غلظت، تحرک یا مورفولوژی به منظور بررسی کیفیت آن.

ارزیابی غدد درون ریز: برای تعیین نارسایی اولیه بیضه. این ارزیابی شامل یک آزمایش خون است که در آن پارامترهای هورمون های مختلف تعیین می شود.

آزمایش ژنتیک: به ما اجازه می دهد تا تغییرات در کاریوتیپ یا ریز حذف در کروموزوم Y را که در بیماران با تغییر در اسپرماتوژنز شایع است ، مشخص کنیم.

آزمون های تخصصی:تکه تکه شدن  DNA.

3-علت

همانطور که دیدیم، چرخه ی هورمونی باید کاملاً تنظیم شود تا سیگنال ها منجر به تشکیل کافی اسپرم شوند. برخی از دلایل ناباروری فاکتور پیش بیضه ای در زیر مطرح داده شده است.

هایپوگنادوتروفیک هایپوگنادیسم اولیه

هیپوگنادیسم تغییری است که با نارسایی بیضه ها در ترشح تستوسترون مشخص می شود. در مورد  هیپوگنادوتروپیک هایپوگنادیسم اولیه، هیپوتالاموس و غده هیپوفیز به طور طبیعی کار می کنند.

مسئله این است که سلول های لایدیگ با وجود داشتن مقدار لازم FSHو LH قادر به تولید تستوسترون کافی نیستند. در نتیجه ، اسپرم به درستی تولید نمی شود.

علل هایپوگنادیسم می تواند متنوع و شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات ژنتیکی ، مانند سندرم کلاین فلتر ، سندرم نونان و غیره
• بیماری های سیستمیک ، مانند نارسایی مزمن کلیه ، سیروز کبدی و غیره
• بیماری های عفونی.
• تغییر در گیرنده گنادوتروپین.

در هایپرگونادوتروپیک هایپوگنادیسم، بیضه ها ممکن است کوچک باشند و منجر به اولیگوزواسپرمی یا آزواسپرمی شوند. در درمان این بیماری از تستوسترون استفاده می شود.

هایپوگنادوتروفیک هایپوگنادیسم ثانویه

در هیپوگنادوتروپیک هیپوگنادیسم ثانویه ،هیپوتالاموس و غده هیپوفیز که بیضه ها را تحت کنترل دارند به خوبی کار نمی کنند.

برخی از عوامل خطر عبارتند از:

• آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس در اثر جراحی ، آسیب ، تومور ، پرتودرمانی و …
• ناهنجاری های ژنتیکی.
• تجمع آهن در بدن.
• استرس شدید
• بیماری های مزمن طولانی مدت.
• استفاده از داروها ( داروهای استروئیدی )
  
•  سندرم کالمن
  

درمان این بیماری به علت آن مشکل بستگی دارد، اما یک راه حل ممکن برای درمان، جایگزین کردن هورمون ها  می باشد که بیضه را تحریک کرده و غلظت هورمون های جنسی را افزایش می دهد.

دیابت

دیابت با افزایش سطح گلوکز خون منجر به کاهش کیفیت اسپرم  و افزایش شکست DNA اسپرم می گردد.

مشکلات تیروئید

غده تیروئید یک غده درون ریز است که هورمون های مختلفی ترشح می کند. کم کاری یا پرکاری تیروئید ، یعنی نقص یا تولید بیش از حد هورمون تیروئید به ترتیب باعث تغییراتی در فرآیندهای متابولیکی مختلف می شود. همه این ها می تواند عواقبی در بلوغ اسپرم داشته باشد و بر کیفیت اسپرم تأثیر بگذارد و باعث کاهش درجه باروری شود. 

هایپرپرولاکتمیا

هایپرپرولاکتیمیا  نوعی اختلال است که با افزایش سطح پرولاکتین مشخص می شود. در فرآیند تولید اسپرم ، پرولاکتین ضروری است.افزایش سطح پرولاکتین منجر به کاهش ترشح FSH و LH می شود.

در نتیجه ، ممکن است اولیگوزواسپرمی  یعنی کاهش تعداد اسپرم یا حتی اختلال نعوظ و از بین رفتن میل جنسی را ایجاد کند.این تشخیص با استفاده از آزمایش خون در صبح و اجتناب از شرایط استرس انجام می شود .

قرص های تقویت باروری